Łotewska Akademia Kultury, jedyna łotewska uczelnia kształcąca aktorów i reżyserów, a także jedyna w Rydze oferująca kierunek studiów „język i kultura polska”, gorąco zaprasza na gościnne przedstawienie z Polski zatytułowane „Genialna epoka mojego ojca czyli Apologia materii”, które na podstawie „Sklepów cynamonowych” Brunona Schulza przygotowali studenci Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie. Będzie to pierwsze w historii przedstawienie z zagranicy zaproszone na organizowany przez Akademię Festiwal Młodych Reżyserów „Jesień Patriarchy”. Jest kilka powodów, dla których zaproszono właśnie przedstawienie z Polski.

Polskie życie kulturalne w Poczcie Konnej

Mało kto dziś pamięta, że w zabytkowym budynku Poczty Konnej na ulicy Dzirnavu 46, do 1940 roku koncentrowało się życie społeczne i kulturalne polskiej mniejszości w Rydze. W tymże budynku, w którym obecnie mieści się Wydział Teatralny Łotewskiej Akademii Kultury, aż do wkroczenia na Łotwę w 1940 r. wojsk radzieckich działał Teatr Polski w Rydze. Liczący 135 lat drewniany dom w śródmieściu Rygi przeszedł w ostatnim roku generalny remont i od miesiąca znowu można go podziwiać w pełnej krasie. Budynek został jednocześnie dostosowany do współczesnych wymogów szkoły teatralnej. Została między innymi wybudowana zupełnie nowa sala teatralna typu „black box”.

Łotewska Akademia Kultury już od paru lat prowadzi intensywną i bardzo udaną wymianę studentów i wykładowców z krakowską szkołą teatralną, która z założenia miała stanowić swojego rodzaju antidotum na wcześniejszą całkowitą zależność od „szkoły rosyjskiej”. W 2007 roku młodzi adepci sztuki aktorskiej z Rygi przygotowali pierwszą w historii inscenizację „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego w języku łotewskim. Bardzo oryginalna łotewska interpretacja polskiego dramatu narodowego została przyjęta burzą oklasków w Krakowie podczas Dni Wyspiańskiego w 2007 roku, zaś na Łotwie uzyskała nominację do nagrody dla najlepszego przedstawienia roku.

Tym razem, 5 i 6 października o godz. 21, młodzi polscy aktorzy zaprezentują się w Rydze. Nową salę teatralną w Poczcie Konnej zainauguruje spektakl w wykonaniu krakowskich studentów kierunku aktorskiego wyreżyserowany przez studentkę z Czech – Barbarę Herčikovą. Przedstawienie powstało na kanwie „Sklepów cynamonowych” Brunona Schulza. Festiwal organizuje Łotewska Akademia Kultury. Koszty podróży uczestników częściowo pokryły ambasady Czech i Polski.

Polski Franz Kafka

Bruno Schulz - niedoszły architekt, wieloletni nauczyciel plastyki, genialny samouk, grafik pracujący mało znaną metodą cliché-verre, twórca baśniowych fresków, artysta o wielkiej wyobraźni i nieprzeciętnych umiejętnościach artystycznych, a przede wszystkim pisarz. Awangardowy polski pisarz epoki dwudziestolecia międzywojennego. Pisarz na miarę Franza Kafki i Marcela Prousta, z którymi jest często porównywany. Ich zna cały świat – jego całym światem było niewielkie miasto Drohobycz (blisko Lwowa). W Drohobyczu austro-węgierskim przyszedł na świat (1892 rok), w Drohobyczu polskim realizował swą twórczą pasję, w Drohobyczu najechanym przez Niemców i Rosjan stracił życie (1942 rok). Inspirowało go to wielowyznaniowe miasteczko, jego mieszkańcy, przypadkowe przedmioty – jak na przykład strzęp gazety, które stawały się bodźcem do napisania kolejnych opowiadań.

Cały literacki świat Schulza oscylował wokół kilku „wielkich obsesji”, takich jak mit ojca, potęga kobiety, wielka księga. Z prac Schulza, zarówno literackich jak i graficznych, wydanych jako Xięga Bałwochwalcza, która jest peanem na cześć kobiecej dominacji, wyziera inspiracja filozofią barona von Masocha. Kobieta jest tu dominantą, symbolem pragmatyzmu, w opozycji do mężczyzn, którzy funkcjonują w sferze duchowości. Interpretatorzy Schulza wskazują na dwoistość świata przedstawionego jego prozy: część męska to pierwiastki metafizyczne, wiedza, artyzm, wolność symbolizowana przez ptaki, natomiast element żeński to materia, ciało, życie w swej biologicznej postaci – w wizji pisarza te dwa światy, które łączy erotyczna fascynacja, dopełniają się wzajemnie.

Schulz własnym nakładem, dzięki wsparciu przyjaciół, m.in. znanej polskiej pisarki - Zofii Nałkowskiej opublikował za życia jedynie dwa tomy opowiadań: Sklepy cynamonowe i Sanatorium pod Klepsydrą. Rękopis ostatniej powieści, nad którą pracował, Mesjasz, zaginął w wojennej zawierusze. Groteska i deformacja rzeczywistości – za pomocą których w prozie i rysunkach Schulza został skonstruowany bardzo wyrazisty obraz świata – sprawiły, że jego twórczość cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem.

Specyfika języka

Decyduje o nim również wyjątkowy styl pisarza - język jego prozy jest bogaty, gęsty, poetycki, pełen archaizmów, zawiera niespotykane porównania, spiętrzone metafory, za pomocą których pisarz-erudyta próbował dotrzeć do pierwotnych znaczeń słów. Stąd też przekłady utworów Schulza wymagają wyjątkowego kunsztu i szczególnych umiejętności translatorskich, a także niebywałego wyczucia literackiego. Tego niełatwego zadania podjęli się studenci Łotewskiej Akademii Kultury z kierunku polsko – łotewskie stosunki kulturalne i wykonali je doskonale, w pełni oddając specyfikę języka tej wyjątkowej prozy.

Do absolwentów tego elitarnego kierunku studiów należy poetka i tłumaczka literatury polskiej Ingmāra Balode, wieloletnia Konsul Republiki Łotewskiej w Warszawie – Nora Labanovska, telewizyjna diva - Jana Kalniņa, czy wykładowczyni na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu - Tatjana Navickas. Absolwenci kierunku pracują w dyplomacji, łotewskich ministerstwach i w mediach, a także w biznesie. W konkursie na bardzo intratne posady w koncernie STATOIL, gdzie była wymagana bardzo dobra znajomość języka polskiego bezkonkurencyjni okazali się właśnie absolwenci Akademii Kultury. W czasie tegorocznej wizyty w Polsce prezydent Republiki Łotewskiej Andris Bērziņš podkreślił w swoim przemówieniu, iż jest dumny z tego kierunku działającego na Łotewskiej Akademii Kultury.

Piątek, 5 października, godz. 21.00
Sobota, 6 października, godz. 21.00
Wydział Teatralny Łotewskiej Akademii Kultury „Zirgu Pasts”
Dzirnavu iela 46, Ryga
„Genialna epoka mojego ojca albo Apologia materii”
na podst. „Sklepów cynamonowych” Brunona Schulza

Adaptacja, reżyseria, scenografia i dobór muzyki – Barbara Herčikova /Czechy/
Występują: Roman Gancarczyk, Mateusz Mirek, Kamila Kuboth, Weronika Wronka, Marcel Borowiec, Jan Jurkowski /Polska/

Source
Wszelkie informacje opublikowane na DELFI zabrania się publikować na innych portalach internetowych, w mediach papierowych lub w inny sposób rozpowszechniać bez zgody DELFI. Jeśli zgoda DELFI zostanie uzyskana, trzeba obowiązkowo podać DELFI jako źródło.
pl.delfi.lt
Comment Show discussion