Obecnie akceptacja członkostwa Polski w UE jest niemal powszechna i pomimo spadku poparcia dla UE w pierwszej połowie 2013 roku, już w ostatnich miesiącach ubiegłego roku zaczęło ono rosnąć, by w marcu 2014 osiągnąć dawno nienotowany poziom 89%. Jak się wydaje, do umocnienia proeuropejskiego nastawienia przyczyniły się wydarzenia na Ukrainie, które uświadomiły Polakom znaczenie wyboru, jakiego dokonali opowiadając się za akcesją.
Oceniając członkostwo Polski w UE, Polacy doceniają przede wszystkim otwarcie granic i korzyści z tym związane, w tym możliwość podejmowania pracy za granicą, a także pozyskiwania pieniędzy z funduszy europejskich. W ostatnich latach szczególnie doceniana jest także poprawa stanu dróg i infrastruktury w Polsce oraz polepszenie stanu środowiska naturalnego.
Dla wielu osób widoczny stał się rozwój miast i wsi związany z realizacją różnego rodzaju inwestycji infrastrukturalnych. Niektórzy skłonni są nawet mówić w tym kontekście o skoku cywilizacyjnym, odbudowie kraju czy zbliżaniu się Polski do krajów Zachodu.
Wśród konkretnych dziedzin, które korzystają z funduszy unijnych, znalazły się m.in. gospodarka i rynek pracy. Badani wskazują zatem na dotacje dla firm, wspieranie przedsiębiorczości poprzez fundusze na rozpoczęcie działalności gospodarczej oraz na promocję zatrudnienia poprzez dofinansowywanie staży dla bezrobotnych, kursów i szkoleń zawodowych.
Zwracano ponadto uwagę na swobodę podróżowania po UE, możliwość kształcenia się oraz dostęp do opieki medycznej w państwach Unii.
Wśród najczęściej wskazywanych pozytywnych skutków obecności Polski w UE znalazły się korzyści ekonomiczne: wzrost gospodarczy, inwestycje zagraniczne, dostęp do nowych technologii. Korzyści gospodarcze wiążą się z napływem pieniędzy z funduszy unijnych, ale także m.in. z uczestnictwem we wspólnym rynku. Brak barier celnych i rozwój handlu również należą do relatywnie często wymienianych pozytywnych następstw obecności Polski w UE.
Do plusów przynależności Polski do UE relatywnie często zaliczano także różnego rodzaju korzyści dla rolnictwa, wśród których wymieniano przede wszystkim wsparcie finansowe dla rolnictwa i rolników, a także poszerzenie rynku zbytu dla polskiej żywności.
Warto też zwrócić uwagę na utrzymane w tonie entuzjastycznym wypowiedzi na temat związanego z członkostwem w UE otwarcia na Europę, możliwości poznania innych narodów, likwidacji wzajemnych stereotypów i poczucia wspólnoty.
W kontekście wydarzeń na Ukrainie częściej niż w latach ubiegłych Polacy skłonni są dostrzegać pozytywny wpływ członkostwa w UE na bezpieczeństwo Polski - ich zdaniem Polska jako członek UE jest bardziej bezpieczna, niż byłaby pozostając poza Wspólnotą.
Już po rocznej obecności Polski w Unii Europejskiej znaczna grupa badanych oceniała, że integracja wpłynęła na poprawę samooceny Polaków. Obecnie, tak samo jak pięć lat temu, opinię taką wyraża co drugi ankietowany.
W ocenie społecznej przystąpienie do Unii Europejskiej miało korzystne skutki dla sytuacji Polski na arenie międzynarodowej. Utrwalone już jest przekonanie, że obecność Polski w Unii wzmocniła pozycję kraju w Europie.
(Konkretne dane procentowe poniżej).
Zdecydowanie więcej trudności sprawiło badanym wymienienie negatywnych aspektów członkostwa w UE. Niemal jedna piąta (19%) stwierdziła, że nie dostrzega minusów integracji, a więcej niż jedna czwarta (28%) nie potrafiła ich wskazać. Łącznie zatem prawie połowa badanych nie wymieniła negatywnych skutków związanych z przynależnością Polski do UE.
Mimo zauważalnej poprawy pozycji Polski w Europie po wejściu do Wspólnoty, znaczenie kraju na forum unijnym wciąż nie jest na miarę aspiracji Polaków. W ich odczuciu bowiem Polska nie ma wystarczającego wpływu na decyzje i działania UE. Wprawdzie członkostwo w Unii oznacza konieczność dostosowania prawa polskiego
do prawa unijnego oraz pociąga za sobą ograniczenie suwerenności państwowej, jednak wobec korzystnie ocenianego ogólnego bilansu integracji jest to – w odczuciu społecznym – cena, jaką warto zapłacić.
Wejście Polski do Unii Europejskiej budziło wiele nadziei, ale także obaw wynikających z niepewności co do skutków tej decyzji, jednak, jak pokazuje badanie CBOS, gdyby dziś Polacy mieli jeszcze raz podejmować decyzję w tej kwestii, byłaby ona taka sama.
Jakie
są plusy członkostwa Polski w UE?
OTWARTE
GRANICE: KORZYŚCI DLA OBYWATELI
Otwarcie
granic, swoboda przemieszczania się,
układ z Schengen, ruch bezwizowy 31%
Swoboda
podejmowania pracy w UE,
swoboda działalności gospodarczej i mniejsze
bezrobocie
w Polsce 17%
Swoboda
podróżowania,
rozwój turystyki 3%
Możliwość
kształcenia, studiowania za granicą 2%
Korzyści
dla młodych,
szanse dla młodych 2%
Łatwiejszy
dostęp do opieki medycznej za granicą 1%
FUNDUSZE
UNIJNE
Korzyści
finansowe,
napływ
pieniędzy z funduszy unijnych,
dotacje i projekty unijne –
ogólnie
30%
Inwestycje
w infrastrukturę drogową i kolejową –
budowa dróg, autostrad, mostów,
ścieżek
rowerowych 11%
Rozwój
kraju,
rozwój
miast i wsi,
poprawa infrastruktury – ogólnie 8%
Korzyści
dla oświaty,
szkolnictwa: boiska dla szkół, budowa/ remonty szkół,
przedszkoli;
programy
unijne w szkołach 3%
Wsparcie
rynku pracy, promocja zatrudnienia:
dofinansowywanie staży dla bezrobotnych,
dofinansowywanie
młodych pracowników 2%
Dotacje
dla firm,
dofinansowywanie gospodarki 2%
Wspieranie
przedsiębiorczości,
fundusze na rozpoczęcie działalności gospodarczej 2%
Korzyści
dla nauki,
finansowanie nauki, wymiany studenckie, współpraca naukowa 1%
Korzyści
dla środowiska naturalnego,
ekooczyszczalnie, dopłaty do kolektorów słonecznych 1%
Inwestycje
sportowe:
orliki, stadiony 1%
Korzyści
dla kultury:
modernizacja zabytków, wymiana kulturalna 1%
Skok
cywilizacyjny,
odbudowa kraju - ogólnie 1%
Zbliżamy
się do UE,
wyrównywanie poziomu w Polsce i innych krajach UE 1%
ROLNICTWO
Korzyści
dla rolnictwa -
promocja polskiej żywności, dopłaty do rolnictwa 13%
GOSPODARKA
I WARUNKI ŻYCIA
Korzyści
dla gospodarki –
rozwój gospodarczy i techniczny, stabilizacja gospodarcza, dostęp
do
nowych technologii, napływ kapitału zagranicznego, impuls
prorozwojowy 10%
Rozwój
handlu –
artykuły z UE, brak barier celnych, rynki zbytu, lepsze relacje
handlowe 6%
Poprawa
materialnych warunków życia, wzrost
płac 1%
BEZPIECZEŃSTWO
POLSKI I JEJ POZYCJA NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ
Poprawa
bezpieczeństwa kraju i
poprawa stosunków międzynarodowych, obrona przed Rosją,
wspólna
polityka zagraniczna 5%
Poprawa
pozycji Polski w Europie:
wpływ na decyzje UE, głos Polski bardziej się liczy
na
forum europejskim 1%
OTWARCIE
NA ŚWIAT
Otwarcie
na świat, integracja
ze światem, brak barier kulturowych, wzajemne poznanie,
likwidacja
stereotypów, poczucie wspólnoty 3%
WSPÓLNOTA
POLITYCZNA
Wspólna
polityka i współpraca w różnych dziedzinach:
kultura, wymiar sprawiedliwości,
ogólnie:
wspólne działanie 1%
Ujednolicenie
prawa, lepsza kontrola stosowania prawa, możliwość
odwoływania się
od
decyzji polskich sądów do europejskich trybunałów 1%
Kontrola
i nadzór UE,
Unia nas pilnuje – ogólnie 1%
INNE
KONKRETNE PLUSY
Wolność
– ogólnie 1%
Więcej
demokracji,
rozszerzenie demokracji bezpośredniej, wartości demokratyczne 1%
OGÓLNIKI:
duży
wpływ UE, bez UE nic byśmy nie mieli, jest lepiej 1%
BRAK
PLUSÓW, BRAK KORZYŚCI 6%
NIE
WIEM, NIE INTERESUJĘ SIĘ 13%
Źródło: Ambasada RP w Wilnie
