Do katastrofy doszło w sobotę wieczorem pod Szczekocinami, kiedy zderzyły się ze sobą dwa pociągi: pociąg TLK „Brzechwa" z Przemyśla do Warszawy i Interregio „Jan Matejko" z Warszawy do Krakowa. Oba pociągi podążały w dwóch przeciwstawnych kierunkach. Oba pociągi miały prawo poruszać się na tym odcinku.
„Brzechwa" jechał prawidłowo po swoim torze, a „Jan Matejko" wjechał na przeciwległy tor, pod prąd. Zwrotnica, która zmieniła prawidłowy tor ruchu „Matejce", została zamontowana na posterunku Sprowa niedawno. Sprowa — to wieś położona najbliżej od miejsca katastrofy. Sam posterunek Sprowa także jest nowy, informuje „Rzeczpospolita”.
Pociągami podróżowali przede wszystkim mieszkańcy Warszawy, Krakowa oraz Rzeszowa. W 11 wagonach jechało 360 osób. Zginęło 16 z nich, a 57 zostało rannych, w tym trzy osoby są w stanie ciężkim. Śmierć ponieśli pasażerowie siedzący w pierwszych wagonach, zaraz za lokomotywą.
Akcja ratunkowa została przeprowadzona sprawnie i szybko. W akcji ratunkowej wzięło udział 450 strażaków (98 zastępów) i 416 ratowników, 34 karetki pogotowia, 49 zastępów ratownictwa medycznego, a także kolejarze, sokiści i goprowcy oraz 13 psów tropiących i blisko 400 policjantów, donosi „Rzeczpospolita”.
Nad wyjaśnianiem okoliczności tragedii pracuje Komisja Badania Wypadków Kolejowych przy ministrze transportu. Według ministra sportu Sławomira Nowaka, wyjaśnianie przyczyn potrwa kilka miesięcy. Częstochowska prokuratura wszczęła śledztwo w sprawie sprowadzenia katastrofy w ruchu lądowym w wielkich rozmiarach. Śledczy zakładają dwie główne wersje – błąd ludzki lub awarię techniczną.
Prezydent Litwy Dalia Grybauskaitė oraz przewodnicząca Sejmu RL Irena Degutienė w imieniu wszystkich mieszkańców Litwy złożyli wyrazy współczucia ofiarom katastrofy i ich bliskich oraz całemu narodowi polskiemu.
