Od 1 sierpnia 2011 roku nauczycielami w przedszkolach, szkołach początkowych i średnich nie mogą zostać osoby bez wyższego wykształcenia i kwalifikacji pedagogicznych. „Jednak przepis ten nie dotyczy nauczycieli, którym w dniu 1 lipca 2011 roku, gdy nowa Ustawa o oświacie weszła w życie, do emerytury zostało nie więcej niż pięć lat“– stwierdziła w wywiadzie dla DELFI Nomeda Barauskienė, kierownik Wydziału Komunikacji Ministerstwa Oświaty i Nauki (Švietimo ir mokslo ministerijos Komunikacijos skyrius).
Obecnie na Litwie pracują 194 takie osoby. Uczą języka angielskiego i litewskiego, technologii informacyjnych, technologii, matematyki, wychowania fizycznego, plastyki, religii nie mając wyższego wykształcenia.
Najwięcej takich nauczycieli pracuje w Kownie (27), Wilnie (25) i rejonie wileńskim (14).
Wyższe wykształcenie jest kwestią prestiżu
„Wśród 38 tysięcy nauczycieli, 194 większego problemu nie sprawiają. Zwłaszcza, że myślę, iż nie mają oni zbyt dużego nakładu pracy, najczęściej pracują przez kilka godzin i uczą specyficznych przedmiotów, takich jak informatyka, wychowanie obywatelskie i temu podobne”, - twierdzi prezes Litewskiego Związku Zawodowego Pracowników Oświaty (Lietuvos švietimo profesinės sąjungos - LŠPS) Audrius Jurgelevičius. Zdaniem prezesa, są wśród nich także młodzi nauczyciele, którzy dopiero zdobywają wyższe wykształcenie.
LŠPS wypowiedziało się za przepisem prawnym, aby nauczycielem mogła pracować tylko osoba, która posiada wyższe wykształcenie. Celem było, aby nauczać mogły tylko osoby o wysokich kwalifikacjach zawodowych. „W tym zawodzie jest to jedną z części składowych prestiżu. Gdyby dowolna osoba mogła nauczać w szkole, trudniej byłoby mówić o prestiżu wyższego wykształcenia i dużych wynagrodzeniach za tą pracę“, – mówił A. Jurgelevičius.
Lider związku zawodowego twierdzi, iż nie słyszał o takich wypadkach, aby nauczyciel bez wykształcenia zajął miejsce specjalisty, spełniającego wymagania kwalifikacyjne. „Nie możemy mówić o problemie na skalę krajową, jednak problem może powstawać w niektórych poszczególnych szkołach, ponieważ „swoja koszula jest bliższa ciału“ i może się zdarzyć, że wykwalifikowany nauczyciel nie dostanie kilkuset litów, ponieważ na jego miejsce zatrudniona jest osoba bez wykształcenia“, – mówił A. Jurgelevičius.
Zdaniem A. Jurgelevičiusa, nauczyciele bez wyższego wykształcenia zazwyczaj pracują z powodu braku nauczycieli. Zdarzają się też takie wypadki, gdy osoby ze średnim wykształceniem nie są zwalniane, aby nie zostały bez źródła dochodu.
