Zapytany przez dziennik "Lietuvos Žinios", co musiałoby się wydarzyć, by relacje Litwy i Polski zmieniły się kardynalnie, historyk odniósł się do kwestii równouprawnienia mniejszości narodowych.

„Obowiązki i prawa mniejszości litewskiej w Polsce powinny być ujednolicone z prawami mniejszości polskiej na Litwie. Kwestie posługiwania się językiem ojczystym i prawa w zakresie oświaty muszą być jednakowe w obu państwach. Ponadto obywatele, niezależnie od narodowości, powinni mieć prawo do zapisywania swojego nazwiska w dokumentach w taki sposób, w jaki chcą. Z drugiej strony, każdy obywatel powinien być lojalny w stosunku do kraju, w którym mieszka, powinien opanować język państwowy, zachowując jednocześnie tożsamość historyczną i etniczną ” - powiedział Butterwick w wywiadzie dla dziennika.

„Pierwszym krokiem na drodze do stabilizacji relacji dwustronnych mogłaby być odbudowa linii kolejowej, łączącej bezpośrednio Wilno z Warszawą” — dodał historyk.

Utrzymuje też, że korzeni napięć polsko-litewskich należy poszukiwać w XIX wieku. Jest też pewien, że oba narody mogłyby poszukać pozytywnych aspektów wspólnej przeszłości i poprawić ochłodzone ostatnimi czasy stosunki Litwy i Polski. Profesor ma nadzieję, że w końcu litewscy, polscy i białoruscy historycy przestaną oceniać wspólną historię wyłącznie przez pryzmat własnego narodu.

„Część mieszkańców Wileńszczyzny i około piąta część populacji stolicy uważa się nie za Litwinów mówiących po polsku, tylko za Polaków. To się nie zmieni również w przyszłości. Niemniej, narody byłej Rzeczypospolitej mogłyby poszukać pozytywnych aspektów wspólnej przeszłości. Mam gorącą nadzieję, że litewscy, białoruscy i ukraińscy historycy przestaną wreszcie się zajmować swymi cząstkami historii Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Misja ta nie może spoczywać wyłącznie na barkach historyków polskich, czy też z innych krajów” - powiedział Richard Butterwick.

W ostatnim czasie stosunki polsko-litewskie były napięte z powodu odmiennej oceny sytuacji mniejszości narodowych. Polskie organizacje na Litwie krytykują nową litewską ustawę o oświacie, która miałaby umocnić pozycję języka litewskiego w szkołach mniejszości narodowych, tymczasem Litwini z Polski twierdzą, że nawet po przyjęciu ustawy, Polacy na Litwie będą mieli lepsze warunki do nauki języka ojczystego, niż Litwini mieszkający w Polsce.

Zdaniem polskich Litwinów, polskojęzyczni uczniowie na Litwie, w odróżnieniu od Litwinów w Polsce, korzystają podręczników w języku polskim od pierwszej do dwunastej klasy. Na Litwie przeznacza się też większą ilość godzin na naukę języka polskiego, niż w Polsce na naukę języka litewskiego.

Litwini w Polsce państwowy egzamin z języka państwowego zawsze zdawali na takim samym poziomie jak Polacy, a niektórych przedmiotów uczą się po polsku. Analogiczne przepisy w nowej ustawie o oświacie na Litwie wywołały protesty polityków i organizacji polskich.

Litwini w Polsce mają prawo do zapisywania imion i nazwisk w dokumentach wg pisowni litewskiej, a w gminie Puńsk, zamieszkanej w większości przez Litwinów, są dwujęzyczne nazwy miejscowości. Według przepisów Republiki Litewskiej, nazwiska i nazwy miejscowości mogą być pisane wyłącznie po litewsku.

Source
Wszelkie informacje opublikowane na DELFI zabrania się publikować na innych portalach internetowych, w mediach papierowych lub w inny sposób rozpowszechniać bez zgody DELFI. Jeśli zgoda DELFI zostanie uzyskana, trzeba obowiązkowo podać DELFI jako źródło.
pl.delfi.lt
Comment Show discussion