Akt Przywrócenia Państwa Litewskiego

Akt Przywrócenia Państwa Litewskiego – deklaracja niepodległości przez Litewską Socjalistyczną Republikę Radziecką, uchwalona 11 marca 1990 roku. Podpisany przez wszystkich członków Rady Najwyższej Republiki Litewskiej akt podkreślał odnowienie i prawną kontynuację państwa litewskiego z okresu międzywojennego, które znalazło się pod okupacją Związku Radzieckiego i utraciło niepodległość w czerwcu 1940 roku.

Litwa jako pierwsza z republik radzieckich proklamowała niezależność od chylącego się ku upadkowi Związku Radzieckiego.

Wybory parlamentarne, przeprowadzone w lutym 1990 roku, były pierwszymi wolnymi i demokratycznymi wyborami od czasów II wojny światowej. Ludzie w przeważającej części głosowali na kandydatów, proponowanych przez Sąjūdis, chociaż Ruch nie był partią polityczną.

W wyniku wyborów powstał pierwszy powojenny niekomunistyczny rząd. Podczas pierwszego zgromadzenia w dniu 11 marca 1990, Rada Najwyższa Litewskiej SRR wybrała na swojego przewodniczącego Vytautasa Landsbergisa, przemianowała się na Radę Najwyższą Republiki Litewskiej, a następnie oficjalnie ogłosiła restaurację państwa litewskiego. Akt został przyjęty o godzinie 22:44 przez 124 członków rady (wstrzymało się 6 osób). Nikt nie głosował przeciw.

Pierwsze jaskółki już w 1989 roku

Już rok wcześniej sowiecie musieli poważnie zamyślić się, że na Litwie coś nie gra, kiedy podczas parady wojskowej drogę przegrodzili członkowie Ligi Wolności.

AKT
Przywrócenia Państwa Litewskiego

Rada Najwyższa Republiki Litewskiej, reprezentując wolę narodu, orzeka i uroczyście oznajmia, że sprawowanie suwerennej władzy przez Państwo Litewskie, przerwane przez zagraniczne siły w roku 1940, zostaje przywrócone i od tej pory Litwa staje się ponownie niepodległym państwem.
Akt niepodległości z 16 lutego 1918 przyjęty przez Litewską Radę Państwową oraz dekret Zgromadzenia Konstytucyjnego z 15 maja 1920, dotyczący utworzenia demokratycznego Państwa Litewskiego, nigdy nie utraciły mocy prawnej i stanowią konstytucyjną podstawę Państwa Litewskiego.
Terytorium Litwy stanowi niepodzielną całość i konstytucja żadnego innego państwa nie ma na to wpływu.
Państwo Litewskie kładzie nacisk na przestrzeganie powszechnie uznanych zasad prawa międzynarodowego, Uznaje zasadę nienaruszalności granic, sformułowaną w Akcie Końcowym Konferencji na temat Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w Helsinkach w roku 1975 i zapewnia przestrzeganie praw człowieka, praw obywatela oraz praw wspólnot etnicznych.
Rada Najwyższa Republiki Litewskiej, reprezentująca suwerenną władzę, na mocy niniejszego Aktu wprowadza w czyn suwerenność państwa.