Nagrodę otrzymała rosyjska dziennikarka Żanna Niemcowa, córka tragicznie zmarłego rosyjskiego polityka i opozycjonisty Borysa Niemcowa. Jak zaznaczył prezydent Komorowski Borys Niemcow swój patriotyzm rozumiał jako działanie na rzecz lepszej Rosji.
- To wyjątkowe wyróżnienie przyznawane już po raz drugi przez państwo, które dzieli się doświadczeniami udanej transformacji demokratycznej - powiedział minister spraw zagranicznych Grzegorz Schetyna podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim.
Statuetkę wręczyli Prezydent RP Bronisław Komorowski i Przewodniczący Kapituły Nagrody były Prezydent Lech Wałęsa. Jest to druga edycja Nagrody, której organizatorami są Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Fundacja Instytut Lecha Wałęsy. Celem tego wspólnego przedsięwzięcia jest promowanie kultury demokracji i poszanowania praw człowieka. - Drogę wolności wybrała Żanna Niemcowa, tegoroczna Laureatka. Wiemy, że wielu młodych Rosjan jest przekonanych, iż kluczem do silnego i nowoczesnego państwa nie jest ekspansja i agresja, lecz współpraca i pokojowe współistnienie, przestrzeganie prawa międzynarodowego i respektowanie wolności obywatelskich – podkreślił min. Schetyna.
- Wielu Rosjan, którzy nie są obojętni wobec losów naszego kraju, solidaryzuje się z moim ojcem. Ja i wiele innych osób podziela jego demokratyczne przekonania. Wierzę w to, że Rosja może być krajem wolnym – zaznaczyła Żanna Niemcowa. Dodała, że nagroda jest dla niej jednocześnie wielką odpowiedzialnością.
Nagrodę ustanowiono w 2014 r., dla uczczenia 25. rocznicy odzyskania polskiej wolności. Pierwszym jej laureatem został legendarny przywódca Tatarów Krymskich Mustafa Dżemilew, który wziął udział również w tegorocznej ceremonii. W tym roku był on też jedną z osób nominujących kandydatów do Nagrody. - Borys Niemcow śmiało i mężnie opowiedział się przeciw reżimowi, który przyniósł tyle goryczy mojemu krajowi. Żanna będzie kontynuować jego dzieło, cieszę się z tego wyboru i z całego serca gratuluję – podkreślił Mustafa Dżemilew.
O wyborze laureata – spośród 13 kandydatów z całego świata zgłoszonych w tym roku – zadecydowała dziewięcioosobowa Kapituła Nagrody pod przewodnictwem Lecha Wałęsy. Prezydent Wałęsa w swoim wystąpieniu zaznaczył, że większość świata przyjęła tok myślenia, że problemów nie rozwiązuje się siłą i aneksjami, ale są kraje, które obstają przy swoich metodach. – Szczególnie zależy nam, żeby dołączyła do nas Rosja. To byłby wielki sukces naszego pokolenia i Solidarności – powiedział.
Żanna Niemcowa do maja tego roku pracowała w stacji telewizyjnej RBK jako dziennikarka ekonomiczna. Jest ona przedstawicielką młodego pokolenia Rosjan, którzy na takich wartościach jak prawda, demokracja i wolność słowa pragną budować swoją przyszłość i życie społeczne. Potencjał siły i charakteru Żanny może inspirować młodych Rosjan pragnących powrotu Rosji do rodziny państw demokratycznych. Jako priorytet swoich dalszych działań Żanna Niemcowa zapowiedziała utworzenie Fundacji im. Borysa Niemcowa.
Borys Niemcow, rosyjski polityk opozycyjny, w latach 90. XX wieku pełnił m.in. funkcje gubernatora w Niżnym Nowogrodzie oraz wicepremiera Rosji (1997-1998 r.). Był też założycielem opozycyjnej Partii Narodowej Wolności – PARNAS oraz Ruchu Solidarność. Został zamordowany 27 lutego 2015 r. w centrum Moskwy.
Biuro Rzecznika Prasowego
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
