Karnawał to przede wszystkim okresów balów i zabaw. Jego rozpoczęcie oficjalnie następuje w dniu Trzech Króli czyli 6 stycznia, jednak wiele osób uważa za datę jego rozpoczęcia Nowy Rok. Koniec karnawału jest jednak o wiele bardziej jednoznaczny i wypada w Środę Popielcową.
Do głównych tradycji karnawałowych należą oczywiście zabawy, bale i parady. Najbardziej znane parady i zabawy tego okresu to karnawał w Rio i karnawał w Wenecji. Parady odbywają się głownie tuż przed środą popielcową i trwają kilka dni. Jest to okres oczekiwany, często przez cały rok, uczestnicy przygotowują specjalnie na tą okazje stroje karnawałowe niezwykle bogato zdobione, często wyuzdane, mieniące się złotem, przepychem, częstym ich elementem są pióra.
Karnawał w Rio
Tegoroczny Cordao do Bola Preta organizowany jest po raz 95. W ubiegłym roku wzięło w nim udział 2,2 mln osób. Także teraz organizatorzy szacują, że liczba uczestników może być podobna.
Organizatorzy postarali się o ściągnięcie międzynarodowych gwiazd. W tym roku w brazylijskim festiwalu udział biorą m.in. aktorzy Will Smith, Megan Fox i raper Kanye West. Na karnawał w mieście Salvador przyjechał też koreański raper PSY, którego „Gangnam style" jest najpopularniejszym utworem muzyki rozrywkowej w tym roku.
Karnawał w Wenecji
Trochę inaczej niż karnawał w Rio wygląda karnawał w Wenecji. Rozpoczyna się on w drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia i trwa aż do balu na placu Św. Marka we wtorek przed Środą Popielcową. W tym czasie po ulicach przechadzają się ludzie przebrani w stroje karnawałowe. Są to zazwyczja stroje z XVII/XVIII wieku a nieodzowną ich częścią jest maska.
Dla wszystkich przygotowano dziesiątki koncertów wszystkich rodzajów muzyki i spektakle na placach.
W ostatki, czyli w najbliższy wtorek, zabawę zakończy tradycyjna parada gondoli z pochodniami po Canal Grande.
Geneza karnawału
Nazwa pochodzi od łacińskiego wyrażenia carrus navalis (wóz w kształcie okrętu). Taki wóz, zawyczaj, prowadził parady w czasie rzymskich bachanalii (uroczystości na cześć Bachusa boga płodów i wina). Odpowiednikiem Bachanalii w starożytnej Grecji były Dionizje. W obu przypadkach był to okres wyuzdanych zabaw przy winie, tańców, często orgii, biesiad i bali przebierańców i maskarad.
Według innej teorii nazwa karnawał pochodzi od łacińskiego słowa carnavale (pożegnanie mięsa, caro – mięso, vale - bywaj, żegnaj), gdyż jest to okres poprzedzający Wielki Post.
W Polsce okres ten często nazywano Zapustami i był to także czas zabaw, hulanek i swawoli, ostatnie trzy dni zapustów to ostatki zwane onegdaj, w niektórych regionach Mięsopustem.