W 1995 roku w Polsce została ustanowiona pierwsza specjalna strefa ekonomiczna (SSE). Cele, jakie przyświecały powstaniu strefy, to rozwój gospodarczy regionów Polski, zwiększenie konkurencyjności sektorów produkcyjnego oraz usługowego, rozwój postindustrialnej struktury gospodarczej i społecznej, stworzenie jak największej ilości nowych miejsc pracy, stymulacja rozwoju nowych technologii i szeroko rozumianej innowacyjności oraz wykorzystanie ich w gospodarce krajowej. Obecnie w Polsce działa czternaście SSE, dzięki którym powstały setki koncernów międzynarodowych.
Według danych Ministerstwa Gospodarki RP, w drugim kwartale ubiegłego roku w polskich SSE zrealizowano inwestycje o wartości ok. 75 mld litów, powstało 177 tys. nowych miejsc pracy, a dzięki inwestycjom w strefach zachowano ok. 60 tys. miejsc pracy.
Każda SSE jest wyodrębnioną administracyjnie częścią terytorium kraju, gdzie inwestorzy mogą prowadzić działalność gospodarczą na preferencyjnych warunkach. Każdemu przedsiębiorcy inwestującemu w SSE udostępniany jest specjalnie przygotowany do określonej działalności teren oraz przysługuje pomoc publiczna w formie zwolnienia podatkowego. Oprócz tego, zarząd każdej ze stref, wydający zezwolenia na prowadzenie działalności na terenie SSE, aktywnie pośredniczy w kontaktach między przedsiębiorstwem a władzami lokalnymi lub administracją, np. w procesie nabywania gruntów inwestycyjnych.
Każda ze stref jest inna – różnią się obszarem, miejscem, przeznaczeniem, warunkami, infrastrukturą drogową, techniczną i telekomunikacyjną. Specjalne strefy ekonomiczne są zarządzane przez spółki komercyjne, nad którymi kontrolę sprawuje skarb państwa i władze lokalne.
Sekretarz Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji przy Ambasadzie RP w Wilnie Piotr Hajdecki podkreśla, że inwestorzy, zwolnieni z obowiązku opłacania podatku dochodowego, mogą zaoszczędzić nawet do 50% wydatków przeznaczonych na inwestycje. Małe i średnie firmy mogą liczyć na jeszcze większe ulgi podatkowe. Zdaniem P. Hajdeckiego, jest to jeden z
głównych powodów, dlaczego inwestorzy decydują się na rozwój swojej działalności w Polskich SSE.
„Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce są przedmiotem ogromnego zainteresowania ze strony inwestorów. Swoje oddziały otworzyły tutaj wiodące międzynarodowe firmy. Inwestorzy w Polsce mają możliwość rozwijać swoją działalność w niezwykle konkurencyjnych warunkach podatkowych, a administracje wszystkich stref nieodpłatnie pomagają w przygotowaniu dokumentów dotyczących procesu inwestycyjnego. Niektóre samorządy oferują również ulgi w podatku od nieruchomości”, – o zaletach polskich SSE opowiada P. Hajdecki.
Przedsiębiorcy działający w polskich SSE są zwolnieni nie tylko od podatku dochodowego od osób prawnych, ale w zależności od prowadzonej działalności mają możliwość być zwolnionym również z opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych. Poza tym, zależnie od wybranego regionu, wielkości otwieranego oddziału i wysokości planowanej inwestycji – wysokości wydatków na zakup środków trwałych lub dwuletnich kosztów pracy – mają zastosowanie różne ulgi inwestycyjne w wysokości od 30 do 70%. Dla przykładu, w przypadku inwestycji o wartości 4 mln euro można otrzymać ulgę w wysokości 2 mln euro lub więcej.
Jednak inwestor, który zamierza skorzystać z tego przywileju, będzie zobowiązany do kontynuowania działalności przez określony okres czasu – duże firmy przez co najmniej 5 lat, małe – przez co najmniej 3 lata. Co ważne, kwota minimalna inwestycji powinna wynosić co najmniej 100 tys. euro.
Oszczędności, wynikające z inwestowania w polskich SSE
Duże firmy: 30–50 % wydatków
Firmy średnie (do 250 pracowników, roczny obrót nie przekracza 50 mln euro): 40-60% wydatków
Firmy małe (do 50 pracowników roczny obrót nie przekracza 10mln euro): 50-70% wydatków
Według obowiązujących przepisów, wszystkie polskie SSE będą istnieć do 2020 roku. Analitycy i przedstawiciele stref dążą do przedłużenia tego terminu.
Obszary, które otrzymują wsparcie priorytetowe:
Lotnictwo
Przemysł samochodowy
Elektronika
Mechanika
Biotechnologie
Innowacje
Sprzęt do wytwarzania paliwa i energii ze źródeł odnawialnych
Chemia lekka
Badania naukowe i rozwój technologii
Najwięksi inwestorzy:
„General Motors Manufacturing Poland Sp. z o. o.“ (Katowicka SSE)
„Toyota Motor Manufacturing Poland Sp. z o.o.“ (Wałbrzyska SSE)
„Michelin Polska S.A. Olsztyn“ (Warmińsko-mazurska SSE)
„Fiat-GM Powertrain Polska Sp. z o.o.“ (Katowicka SSE)
„Volkswagen Motor Polska Sp. z o.o.“ (Legnicka SSE)
