Natomiast spore różnice między uczniami szkół litewskich i nielitewskich są w znajomości litewskiej gramatyki.
Zdaniem Steponavičiusa reforma oświaty, która wywołała tyle kontrowersji, szczególnie wśród mniejszości narodowych, była niezbędna. „Zrobiliśmy to, aby wszyscy uczniowie znali język swojej ojczyzny na tym samym poziomie“ – oznajmił minister. „Przed rokiem widzieliśmy duży sprzeciw wobec zmian. Była konfrontacja nie tylko ze strony pewnych polityków, ale również części społeczeństwa. Udało nam się jednak osiągnąć porozumienie. I to co stało się w ciągu roku jest zasługą również nauczycieli ze szkół polskich i rosyjskich“ – dodał Steponavičius.
Uczniowie ze szkół mniejszości narodowych mają większy zakres literatury
W kwietniu br. odbył się próbny ujednolicony egzamin z języka litewskiego dla uczniów ze szkół litewskich i mniejszości narodowych. W egzaminie wzięło udział 3500 uczniów z 86 szkół. 2300 uczniów było ze szkół litewskich oraz po 600 ze szkół polskich i rosyjskich. Ministerstwo podało ogólne wyniki z egzaminu. „Jeśli przedstawiciele mniejszości narodowych, którzy są w grupie roboczej, chcą to mogą przeanalizować wyniki każdej oddzielnej szkoły“ – powiedział wiceminister oświaty i nauki Vaidas Bacys.
Saulius Zybartas, dyrektor Narodowego Centrum Egzaminacyjnego, powiedział, że szkoły i uczniowie byli dobierani w ten sposób, jak to robi się w czasie badań opinii publicznej. „Tak, aby była odpowiednia liczba uczniów z miasta, z prowincji, z mniejszości narodowych“ – zaznaczył dyrektor. Zybartas podkreślił, że zasadnicza różnica w poziomie prac przebiega między miastem i prowincją, a nie między poszczególnymi narodami.
Uczniowie i ze szkół litewskich i ze szkół nielitewskich w zasadzie wybierali te same tematy i tych samych autorów (Mickiewicza, Jonasa Biliūnasa czy Maironisa), chociaż Polacy nieco częściej niż Litwini i Rosjanie wybierali Macieja Kazimierza Sarbiewskiego. Pod względem treści niektóre prace uczniów ze szkół mniejszości narodowych były na wyższym poziomie niż prace uczniów ze szkół litewskich. „Analizowaliśmy dlaczego tak jest. Doszliśmy do wniosku, że uczniowie ze szkół mniejszości narodowych mają większy zakres literatury. Mają również literaturę w języku ojczystym“ – zasugerował Zybartas. Uczniowie ze szkół nielitewskich bez problemu pokonali wymóg, aby w pracy było nie mniej niż 500 słów.
Większe problemy uczniowie mniejszości narodowych mieli z gramatyką i z zastosowaniem odpowiednich środków wyrazu. „Niestety musimy zaprzeczyć tym, którzy mówią, że poziom znajomości języka litewskiego wśród uczniów z litewskich i nielitewskich szkół jest taki sam. Musimy przyznać, że jeśli chodzi o gramatykę, poprawność językową wyniki uczniów ze szkół mniejszości nardowych były gorsze“ – zaznaczył Steponavičius.
Dlatego dla maturzystów ze szkół mniejszości narodowych zostanie ustalony ośmioletni okres próbny i wprowadzone ulgi w ocenie prac. Kryteria oceny będą zatwierdzane każdego roku do 15 listopada, uwzględniając wyniki egzaminu próbnego wśród uczniów jedenastych klas. „Zawsze normy były zatwierdzane na wiosnę tuż przed egzaminami. Teraz zmieniliśmy te zasady tak, aby uczniowie i rodzice jak najwcześniej wiedzieli co ich czeka na egzaminie“ – powiedział wiceminister Vaidas Bacys. Będą stworzone tez dwie osobne komisje oceniające prace: dla szkół litewskich i nielitewskich. „Prace uczniów ze szkół mniejszości narodowych będą oceniali nauczyciele pracujący w szkołach mniejszości, bo lepiej znają sytuację i specyfikę“ – dodał Bacys.
Do komisji oceniającej zostaną oddelegowani przedstawiciele mniejszości narodowych. „Poprosiliśmy, aby same wspólnoty oddelegowały swoich przedstawicieli. To muszą być przedstawiciele organizacji pozarządowych, takich jak Macierz Szkolna. W komisji będzie po jednym członku od Rosjan, Polaków i Białorusinów. Komisja każdego roku będzie oceniała normy egzaminacyjne, będzie mogła wnieść swoje poprawki albo nie zgodzić się na proponowane kryteria“ – dodał Bacys.
Zasady gry są jednakowe dla wszystkich
Dziennikarze zapytali ministra, czy nie lepiej było pierw wprowadzić ujednolicony program dla wszystkich szkół, a dopiero później wprowadzić ujednolicony egzamin. Gintaras Steponavičius nie zgodził się z takim podejściem. „Kierujemy się tym, aby zasady gry dla wszystkich były jednakowe. Wszyscy będą składali jednakowy egzamin, tylko normy oceny są różne. Jest to lepiej niż ujednolicić program, a później raptem dać egzamin“ – oświadczył minister. Gintaras Steponavičius dodał, że przedstawiciele mniejszości narodowych jego zdaniem zrozumieli pozytywne aspekty reformy.
„Nie można ujednolicić całkowicie program dla szkół litewskich i mniejszości narodowych. To byłoby sądzę krzywdzące dla samych przedstawicieli mniejszości narodowych“ – dodał Vaidas Bacys.
Ujednolicony egzamin z języka litewskiego i literatury będzie trwał 4 godziny. Do programu dodano nie tylko pisarzy litewskojęzycznych, ale również autorów powiązanych z Litwą, ale piszących w innych językach. Takich jak Czesław Miłosz czy Adama Mickiewicz. Na egzaminie będzie można korzystać ze słowników. Ocena wypracowania da 40 proc. oceny z egzaminu, jeszcze 35 proc. oceny będzie zależało od poprawności językowej, a 25 proc. od wyrazistości tekstu. Aby pomyślnie złożyć egzamin uczeń powinien zebrać nie mniej niż 30 proc. maksymalnej liczby punktów.
